Plebiscyt na Górnym Śląsku (1921)
Dane | Plebiscyt na Górnym Śląsku |
---|---|
Data | 20.03.1921, godz. 08:00 |
Miejscowość | Opole (50°39′N 17°55′E) |
Strefa czasowa | GMT +2 |
Słońce | 30° Ryb |
Księżyc | 11° Lwa |
Ascendent | 4° Byka |
Opis
Jeden z dwóch, obok Plebiscytu na Warmii i Mazurach [1] plebiscytów dotyczących etnicznego pogranicza polsko-niemieckiego, które wyznaczono w 1919 w wersalskim traktacie pokojowym kończącym I wojnę światową. Plebiscyt był przeprowadzony 20 marca 1921 i poprzedzony dwoma powstaniami ludności Śląska domagającej się przyłączenia regionu do Polski (powstania śląskie).
W 1919 strona polska zaproponowała, aby dopuścić do głosowania także tych Ślązaków, którzy mieszkali poza Górnym Śląskiem, licząc że pozwoli to zyskać głosy Polaków pracujących w Zagłębiu Ruhry. Międzysojusznicza Komisja zgodziła się na ten postulat, który w rezultacie obrócił się przeciw Polsce - zaledwie 10 120 osób przybyłych na plebiscyt zagłosowało za Polską, gdy tymczasem za Niemcami opowiedziało się 182 288 osób.
Do udziału w głosowaniu uprawnionych było 1 220 524 osób. W głosowaniu udział wzięło 1 190 846 uprawnionych. W wyniku podliczenia głosów w sposób globalny za Polską opowiedziało się 40,4%, a za Niemcami 59,5% uprawnionych do głosowania. Na obszarze plebiscytowym za Polską opowiedziało się 560 obwodów gminnych oraz 112 obwodów dworskich natomiast za Niemcami 604 obwody gminne oraz 233 obwody dworskie. Komisja Międzysojusznicza przedstawiła projekt przyznania Niemcom prawie trzech czwartych obszaru plebiscytowego. Z racji bardzo niekorzystnych dla Polski ustaleń Wojciech Korfanty wbrew zakazowi Warszawy wydał w dniu 3 maja 1921 rozkaz o rozpoczęciu III powstania śląskiego. Te zakończyło się umiarkowanym sukcesem powstańców. Ostatecznie w 1922 r. podpisano w Genewie konwencję w sprawie Śląska, według której obszar przyznany Polsce powiększony został do ok. 1/3 spornego terytorium. Konwencja była korzystna dla Polski jeśli chodzi o istniejące na nim obiekty przemysłowe. Polsce przypadło 50% hutnictwa i 76% kopalń węgla.
Więcej na: Wikipedii.
Źródło horoskopu
Ilustrowany Kuryer Codzienny. 1921, nr 59 (3 III), str. 7. [2]
Głosowanie odbędzie się w niedzielę dnia 20-go marca b.r. na całym obszarze plebiscytowym, jednocześnie (...) Głosowanie odbywać się będzie od godz. 8 rano do godz. 8 wieczorem.
Plebiscyt był nadzorowany przez Międzysojuszniczą Komisję Rządzącą i Plebiscytową na Górnym Śląsku z siedzibą w Opolu, dlatego to miasto zostało uwzględnione w horoskopie wydarzenia.
Informację dostarczył Kuba Ruszkowski.