Koźmian Stanisław
Dane | Stanisław Koźmian |
---|---|
Data urodzenia | 15.05.1836, godz. 18:00 |
Miejscowość | Piotrowice (51°06′N 22°30′E) |
Strefa czasowa | GMT+130 |
Słońce | 25° Byka |
Księżyc | 26° Byka |
Ascendent | 8° Skorpiona |
Biografia
Przyszedł na świat 7 maja 1836 r. w Piotrowicach w Lubelskiem jako syn Andrzeja Edwarda (1804-64), pisarza i publicysty związanego z emigracyjnym środowiskiem skupionym wokół księcia Adama Jerzego Czartoryskiego (Hôtel Lambert), oraz wnuk poety, krytyka literackiego, senatora-kasztelana Królestwa Kongresowego Kajetana Koźmiana (1771-1856) [1].
Wybitny krytyk, tłumacz, dyrektor teatru, reżyser. Twórca tzw. "szkoły krakowskiej" [2]. W latach 1866–1868 był kierownikiem artystycznym sceny krakowskiej, której dyrektorem w tym okresie był Adam Skorupka. W 1871 r, kiedy schorowany Skorupka wyjechał do Warszawy, oddał kierownictwo artystyczne Koźmianowi. W ciągu kilkunastu lat udało mu się znacznie podnieść poziom krakowskiego teatru i wychować publiczność, która zaczęła oczekiwać coraz ambitniejszych sztuk. Dbał przede wszystkim o repertuar, który starannie dobierał i układał. Sięgnął po Szekspira. Wystawił osiemnaście jego dramatów, w tym dwanaście w przekładach z oryginału a nie w przeróbkach. Po raz pierwszy pokazał po polsku Sen nocy letniej, Wieczór Trzech Króli, Jak wam się podoba.
W 1866 wraz z Józefem Szujskim i Stanisławem Tarnowskim założył „Przegląd Polski”. Został jednym z przywódców obozu Stańczyków. W latach 1869–1870 poseł do Sejmu Krajowego i deputowany do wiedeńskiej Rady Państwa. To Koźmian jest autorem idei polityki trójlojalizmu, jaką proklamował w „Czasie” 27 VII 1878 r. w obliczu wojny rosyjsko-tureckiej. Domagał się realizacji możliwych do osiągnięcia w danym momencie celów poprzez chodzenia na „rzetelne kompromisy”, co miałoby zapewnić zachowanie bytu narodowego, zamiast dążenia do nieosiągalnej w danym momencie niepodległości. Twierdził, że „nie mogąc być państwem” Polacy winni być „narodem szanującym się i szanowanym” [3].
Z szerszą biografią można zapoznać się na Wikipedii i w materiale zamieszczonym na stronie Culture.pl, autorstwa Moniki Mokrzyckiej-Pokory.
Kluczowe wydarzenia
- 1853/54 - wyjechał z ojcem do Paryża, gdzie został umieszczony w szkole prywatnej i uczęszczał na wykłady w Sorbonie, a w 1856 r. studiował na uniwersytecie w Bonn [4]
- 1858 - wrócił do kraju i zaangażował się w pracę polityczną i redakcyjną
- w kwietniu 1863 - po odejściu z redakcji “Czasu” Maurycego Manna, dającego umiarkowane poparcie polityce margrabiego Wielopolskiego, Koźmian objął kierownictwo działu politycznego gazety [5]
- od grudnia 1864 do lutego 1865 - odbywał karę trzech miesięcy więzienia i przestał należeć do ścisłego grona redakcyjnego pisma [6]
- 1866 - był redaktorem działu politycznego w "Przeglądzie Polskim"
- 1898 - na stałe przeniósł się do Wiednia, powrócił do Krakowa w roku 1919
- 3 lipca 1922 - zmarł w Krakowie
Źródło horoskopu
Akt urodzenia publikowany w More Maiorum.
Informację dostarczył Wojciech Suchomski.